Nickerie Bigi Pan

Nickerie bigi pan
..."De Nanni polder was een swamp die in de regentijd volstroomde en zo een reservoir vormde voor de Corantijn, de Klara en de Nanni polder.  Maar dit water lekte weg naar de Nickerierivier. Ik besloot deze lekkage op te heffen door een dam te maken dwars door de swamp heen. De arbeiders waren bijzonder enthousiast; het was fijn werken. Met een dragline moest een waterloop gemaakt worden evenwijdig aan de rivier, waarbij de grond die weggegraven werd gebruikt werd voor de dam. Iemand wist nog een oude dragline te staan die al jarenlang nutteloos stond te wezen, maar die een goede Kromhout dieselmotor bleek te hebben (en die zijn voor de eeuwigheid gebouwd) bij het van Wouwkanaal.
Zo werd de grond tussen dam en rivier omgetoverd tot polder. De ontstane hoofdweg in de polder werd later de verbindingsweg met Wageningen, evenwijdig aan de zee. Voor een brug over de Nickerierivier was toen nog geen geld, dus werd de oversteek gemaakt m.b.v.  2 korjalen met planken ertussen".....

We staan uitgerust op na een nacht in kingsize bedden, en na een ontbijt met sardines, garnalen, papaya en meloen zijn we vol energie om naar de bigi pan te gaan. Onderweg horen we van Cor dat de weg die door pa indertijd met kalkmengsel werd gemaakt altijd zo verschrikkelijk glibberig was na de regen, dat men veel heeft geïnvesteerd om die te asfalteren. Hij heeft ons gisteravond ook naar de zeedijk gebracht, een erg Hollands uitziende dijk, die volop in aanbouw is richting Wageningen. Hij is hard nodig om bij springvloed de stad te beschermen.
De bigi pan is een groot meer dat afgeschermd van de zee en omzoomd door mangroven een heleboel vogels herbergt. We varen een eindje over het getijdenmeertje naar een dijkje waar de boot overheen getild moet worden. Aan de andere kant begint een kanaal tussen de mangroven door waar we de eerste vogels zien. We zitten met z'n zessen in de houten boot, en worden gegidst door door een hindoestaan die veel van de vogels weet te vertellen. Het meer is brak en wordt alleen met springvloed vanuit de zee voorzien van nieuwe ladingen eitjes en vis, waarmee een zeer visrijk gebied is ontstaan. De grootste attractie is de rode ibis, maar fanatieke vogelaars zullen hun hart ophalen aan iedere inwoner van de pan. Midden op het meer staan in het water op palen een paar simpele gebouwtjes, waar toeristen even een sanitaire stop kunnen maken of waar vissers een poosje wachten tot ze hun netten weer binnenhalen. Een veel luxer gebouwtje staat er ook. Het is gebouwd door een Chinees uit de stad, die daar een resort wil maken. Maar dan moet hij er aggregaten heen brengen voor de stroomvoorziening, en dat vinden de beheerders niet goed, vanwege de verstoring van de rust. Ook gaat het verhaal dat een lid van de Nationale assemblee voor zijn verjaardag hier een jachtpartijtje heeft gegeven, kort geleden. Ook Bouterse was erbij. Ze hebben onder andere rode ibissen geschoten en niemand heeft wat durven zeggen.
Na een geweldige morgen op het water gaan we terug naar Nickerie met Cor, nu met z'n vieren omdat het Surinaams-Nederlandse stel voor 2 dagen had geboekt. Zij gaan met een andere man terug naar de stad. Wij lunchen met roti in een klein tentje dat speciaal voor ons open is gebleven. Het is hier zo gemoedelijk, iedereen groet elkaar en is belangstellend naar de ander. Hier zijn geen berovingen en de sociale controle is groot. Volgens velen is er gewoon niets te beleven, maar ik vind het wel fijn hier.
Na de lunch gaan we naar een rijstfabriek. Een hinoestaanse man heeft hier een van de grootste rijstproducerende bedrijven van Suriname. 3500 hectare grond, een enorme fabriek die met de modernste apparatuur de paddie verwerkt tot exporteerbare zakken met langkorrel rijst. Wat een prachtig bedrijf: brandschoon, tot in de puntjes verzorgd. Zelfs de pallets waarop zakken met kunstmest (die de man met scheepsladingen tegelijk importeert uit Venezuela en ook weer doorverkoopt) zijn vrolijk blauw geverfd. Het valt mij op dat er geen grote hekken om zo'n bedrijf heen staan, geen wachtershuisjes en dergelijke. Dat zou bij Paramaribo niet kunnen zo.
Landbouwgrond dat in de buurt van een goede weg ligt en niet te ver van de fabriek vandaan, kost hier zo'n 45.000 euro per hectare. Niet goedkoop, maar daar kan je hier met veel inzet en ijver wel veel mee doen, zoals deze man bewijst. Een cyclus rijst verbouwen kost tussen zaaien en verwekte rijst 100 dagen. De meeste boeren doen 2 oogsten per jaar, zodat het land even kan rusten tussendoor. Daarom is rijstbouw best lucratief als je bereid bent om hard te werken.
Op de terugweg heeft Cor een verassing voor ons. Hij kent hier veel mensen, en terwijl wij op de bigi pan waren, is hij op zoek gegaan naar mensen die nog iets weten te vertellen over de periode dat pa hier heeft gewerkt. Iemand had hem verteld dat de archieven van openbare werken uit die tijd niet hier te vinden zijn, maar indertijd zijn teruggestuurd naar Paramaribo. Maar hij rijdt van de een na oudste naar de oudste inwoner die hier iets van zou kunnen weten. De eerste weet niets over die periode, de tweede is een man wiens geheugen aardig te lijden heeft gehad van een beroerte. Maar hij vindt het leuk dat we speciaal bij hem vragen komen stellen. Hij herinnert zich de heer van der Meulen nog heel goed, en weet nog goed hoe de dijk in de Nanni polder werd aangelegd. Hij heet de heer Klaverwei. We zijn blij hem ontmoet te hebben, al zijn er geen nieuwe herkenningspunten bij gekomen.