Op zoek naar herkenning

We ontbijten met kleffe witte broodjes, omdat de echte lekkere harde puntjes niet meer in de winkel lagen gisteren. Dat moet maar anders, de komende dagen. We gaan naar de markt! Lopend, want vooral voor Luud ging het gisteren af en toe te snel, en we willen alles intens in ons opnemen.
Onderweg filosoferen we over het "loopplankeffect". Dat is een term die refereert aan mijn verhaal aan Luud, hoe ik als 10 jarige, toen we de loopplank opliepen van het KNSM schip "de Maron" waarmee we in 1971 naar Nederland gingen, mezelf heb gedwongen om me dat moment in te prenten en nooit meer te vergeten. Ik was me heel bewust van het feit dat we hier iets heel wezenlijks achterlieten. Iets dat nooit meer terug zou komen. De afstand van de haven naar de monding van de rivier heb ik als een film in mijn geheugen proberen op te slaan, alle herkenningspunten markerend. Het leven ging daarna op een andere manier verder, en in verschillende opzichten was het beter om me niet meer met de herinneringen bezig te houden. Pas nu, de laatste jaren, mag het weer: je herinneren hoe het voelde om hier met je blote voeten of slippers rond te rennen en in bomen te klimmen.

We lopen vooruit met deze gedachten, want in het verhaal van pa zijn we nog in het begin, toen ze net aan wal kwamen:

..."Bij onze aankomst in Suriname stonden Nic en Cor Erné aan de kade om ons op te halen. Ma had ze eens in Zeist ontmoet, toen ze met verlof daar waren. Ook Joop en Lena Krüger stonden er, die dachten dat hun lang verwachtte gasten waren."

Dit waren mensen van de EBG, die in onze levens een grote rol hebben gespeeld. We noemden ze oom en tante, en pa en ma zochten ze zo veel mogelijk op. Later, toen oom Nic dominee was van de Combe kerk, gingen we iedere zondag naar ze toe, om op het balcon een glaasje fris te drinken.

Op de markt is het tamelijk druk. Waar vroeger de ezelskarren in rijen buiten stonden, staan nu de wilde busjes. We voelen ons welkom. Iedereen die we toevallig in de ogen kijken groet, maakt een grapje of een opmerking. Luud is vaak "mama", maar ik meen echt gehoord te hebben dat sommigen ook "oma" zeiden, al ontkent ze dit in alle toonaarden. In ieder geval loopt ze weer een poosje rechter op als ik dit aan haar vertel...
We genieten van de kleurige groenten en repeteren ons geheugen. Een stapel rafelige boontjes kunnen we niet thuisbrengen, maar de Hindoestaan geeft ons meteen een volle zak gratis mee, om uit te proberen. Luud vertelt zowat aan iedereen die het horen wil, dat we hier zijn om ons geheugen op te frissen. Af en toe loop ik maar even een paar kramen verder...in ieder geval reageert men er hier aardig op: men kent dit wel, het wemelt hier van mensen die een tijd in Suriname hebben gewoond en weer terug zijn gekomen voor een vakantie of voorgoed. Velen daarvan zijn op zoek naar hun roots, vandaar dat het Nationaal Archief hier erg welkom was.

..."We waren nog niet lang in Suriname toen in de krant “de West” van Findley een artikel stond met als titel: “Daar heb je er weer een”, waarbij ze ons als “uitzendkracht van Nederland”  bedoelden. Dat kwam mede door de 3-jarige contracten met de regering, die vaak alsvolgt ingedeeld werden: het eerste jaar: men wist nog van niets, het tweede jaar: de plannen werden gesmeed waar toch geen geld voor was en die dus in een laatje verdwenen, het derde jaar: voorbereidingen op terugkeer naar Nederland." ...

Misschien hebben we nog tijd om in de archieven te zoeken naar dit artikeltje. Eerst is Luud op de bovenverdieping van de markt waar de lapjes zijn, aan het rondvragen of er nog een handwerkclub bestaat. We krijgen een spoor, maar het is nog lastig voor ons om snel in te prenten om welke straat het gaat, zodat we twijfelen of we het terug kunnen vinden.
We lopen langs de markt op zoek naar de steiger van de oude haven, waar de Bonaire moet hebben aangelegd. Lastig te vinden, het is er vuil en rommelig. Aan de achterzijde van de markt, dicht bij het water, zijn de kraampjes van de boslandcreolen. Ze verkopen kruiden, geneeskrachtige stukjes hout en zaden in oude rumflessen, soms zelfs een slangenhuid. Zij zijn minder gewend dat er een paar bakra's lopen te zoeken. De steiger waar de dakbootjes aankomen en vertrekken naar Meerzorg ligt er verlaten bij. Het verkeer over water is afgenomen, nu de grote brug er is.
Bij het restaurant "de Waag" gaan we even wat drinken. Het is een historisch belangrijke plaats voor Suriname, alle vracht die over zee kwam werd hier gewogen, en er was een markt waar de slaven werden verhandeld.
Met een aantal plastic zakjes met heerlijke kruiden en kouseband en boontjes (we ruiken de masala en uitjes tijdens het lopen) gaan we terug naar de Rust en Vreedestraat. Het is weer tijd voor een siësta, je wordt warm van dat wandelen.
' s Middags gaan we naar Combe. De kerk en pastorie zijn nog onveranderd. Wel klein in onze ogen, maar dat ligt aan ons. Dominee van Melle, die daar nu voorganger is, lijkt niet thuis. Hij weet dat we naar Suriname zouden komen, maar zal dit weekend weg zijn. Misschien is hij nu al weg, we hadden dit bezoek niet aangekondigd. We fietsen verder naar zwembad "de Dolfijn", waar we zulke prettige herinneringen aan hebben. Het ligt er nog precies zo bij. We mogen binnen foto's maken. Luud wuift in een richting waar ze weet dat ik vroeger een keer verschrikkelijk boos op haar was. Ik wist het al en was de boom al aan het fotograferen waar ik mokkend haar heb zitten verwensen. Ze had toen namelijk voor de carnaval verkiezing voor de mooiste outfit, voor mij iets heel leuks (..) bedacht: een jurkje gemaakt van lege toiletpapierrollen. Daarop een groot papier met "I am a Plee girl". Ze wilde me niet uitleggen wat dat was, maar ik zou zeker winnen. Gewonnen heb ik niet, maar mijn vertrouwen had wel een flinke deuk opgelopen...
Terug naar de stad gaan we langs bij "zus en zo" , een restaurantje/souvenirwinkeltje/boekingskantoortje dat momenteel erg in trek is bij buitenlanders die even willen samenklonteren. We bestellen een djogo en wat te eten en overleggen wat we de komende dagen gaan doen. Even later boeken we op de bovenverdieping van het prachtige oude pand een reis naar Nickerie voor 2 dagen.
Zo eindigt de tweede dag hier; het lijkt nu al of we al veel langer hier zijn.