Aankomst

Weer op reis. Dit keer zonder Tim, en niet naar Afrika.
Suriname is de bestemming, en Luud (mijn zus) en ik zijn op weg er naar toe.

De aanleiding is onze geschiedenis. Lang geleden, in 1949 om precies te zijn, gingen onze ouders als pasgetrouwd stel met de KNSM boot op weg naar hun nieuwe toekomst in Suriname. Ze zouden er tot 1971 blijven, lang genoeg om het gezin te stichten waar wij van afkomstig zijn.
We hebben de afgelopen tijd veel vragen gesteld aan pa, om de dingen te horen die we in onze jeugd niet bewust hebben gehoord. Het resultaat van de antwoorden is een boeiend verhaal over het leven van onze ouders, tegen de achtergrond van de naoorlogse jaren in Suriname.

Luud en ik bedachten toen dat we de losse eindjes zelf willen aanvullen en tegen de huidige tijd willen afzetten. We begonnen erover als een soort grap, maar aangespoord door onze partners om ook werkelijk daad bij het woord te voegen hebben we toch geboekt op deze vlucht van de KLM naar Paramaribo. We hebben sinds de 80 er jaren nooit samen gereisd, en hebben mede door het leeftijdsverschil van 8 jaar misschien wel heel verschillende indrukken opgedaan in onze jeugd waardoor we dingen anders zullen beleven. Maar we vinden het spannend en geweldig!

...".Toen werd op een morgen een briefje onder de deur geschoven met een uitnodiging vanuit Den Haag, om met spoed de sollicitatiebrief te bespreken. Hals over kop pakten we de koffers weer en vertrokken in een stampvolle trein.
Het werd een plezierig gesprek, waarbij aan het eind werd medegedeeld: we hebben voor u beiden eind september al een plaats besproken op de SS “Bonaire” (een passagiersboot) naar Suriname. Ik werd uitgezonden door het Welvaartsfonds. Onze voorbereiding bestond uit het kopen van wat meubels die we zonder BTW konden aanschaffen, mits ze regelrecht naar de haven vervoerd werden. Daarna brachten we een bezoek aan de heer van Heemstra, oud gouverneur van Suriname. Zijn advies was om “niet samen te klonteren” met andere Nederlanders in Suriname.
En zo vertrokken we, gewapend met goede hoop en onbreekbare plastic borden. Op 14 oktober 1949 kwamen we aan in de haven, na een prachtige reis op de “Bonaire”, die op dat moment half vracht –half passagiersboot was. We hadden prettig gezelschap gehad van zo’n 10 mensen, waaronder ene heer Engelsman, die een aluminium mast in Nederland had opgehaald voor zijn zeilboot in Brits Guyana, mevrouw Lichtveld (de vrouw van Albert Helman) en de vrouw van Frits Versteeg. Veel tijd brachten we door met shuffle board spelen aan het dek, of met vissen. We beschouwden dit als onze tweede huwelijksreis. "

De ochtend begon vroeg. Omdat Tim moest werken, was Cees onze chauffeur naar Schiphol. Keurig op tijd, zoals het hoort. Als je vaker reist wordt je daar wat slordiger in, zeker als dat reizen meestal met enkel handbagage is, waardoor je geen oponthoud meer hebt bij incheckbanden. Maar Luud heeft een koffer mee en ik ... laat Tim het maar niet horen... heb ook een koffer mee vol met koffie, drop en kaas voor allerlei mensen. Op de valreep had ik namelijk joviaal aangeboden aan een vader van een man die in Suriname werkt, dat ik wel wat voor hun zoon en zijn gezin mee wilde nemen. Met een reuze schuldbewust gezicht kwam hij daarop en doos met 6 kilo aan. En later kwam Marjolein met een flinke hoeveelheid drop voor haar broer. Die heeft aan zijn kinderen van een jaar of 5 altijd volgehouden dat dat zijn medicijn is. De kinderen zijn geboren in Suriname en kennen geen drop, dus ze geloven het heilig en brengen hem ongerust de droppot als die ergens staat waar dat niet hoort, bang dat hij om zijn medicijnen verlegen is. Mijn koffer was eigenlijk te zwaar, maar het ritueel van het overladen van spullen naar de ander werd ons bespaard.
Ik heb een boek van Albert Helman (de Laaiende Stilte) meegenomen voor onderweg. Maar zoals het op de "Bonaire" gezellig was, zo is het aan boord van het KLM vliegtuig een grote ontmoeting van mensen die goedlachs en easy going zijn. Ik heb bij het inchecken thuis geluk gehad: de plaatsen bij het tussenmuurtje waren nog net vrij, maar dat betekent wel dat we vlakbij de wc staan waar iedereen de benen komt strekken en een praatje komt maken. Af en toe komt een volumineus achterste tegen mijn elleboog aanstaan, omdat er een karretje door het gangpad moet.
Tim kwam net vanuit Dubai aan voordat wij weggingen, en mocht in zijn uniform nog door de security om even afscheid te nemen. We zullen het zonder zijn postduiveninstinct en relativering moeten doen. Gelukkig worden we opgehaald, want anders verdwalen we al vanaf het moment dat we door de douane zijn. De Wiegeboom die vroeger op weg naar Zanderij zo'n belangrijk oriëntatiepunt was, bestaat niet meer. Dat heb ik 6 jaar geleden al gehoord, toen ik voor het eerst sinds mijn 10 e in Suriname was. Luud is voor het laatst in 1976 terug geweest.
Als we roti krijgen bij de maaltijd, vertelt ze dat ze zich herinnert dat ma ooit een man heeft binnengelaten die uit Guyana kwam en naar werk zocht. Omdat het kennelijk net etenstijd was, stelde hij voor dat hij zou koken. Het maakte diepe indruk op Luud dat er een man in de keuken stond te koken en dat ze zulk pittig eten kreeg. De man is er later met het fototoestel vandoor gegaan.
Het moment dat we de buitenlucht in stappen is zoals verwacht: thuis komen. De warme, vochtige lucht, het bos aan de rand van het vliegveld, met hier en daar een hoge palmboom boven de andere bomen..dan het stukje asfalt naar het gebouw, waar we aansluiten in de lange rij voor de douane. Iedereen is geduldig, geen enkele wanklank in de rij. Gelukkig zijn beide koffers aangekomen. Als dropkoerier ben ik vandaag geslaagd. De vrouw die ons ophaalt is niet zo heel erg spraakzaam, maar vertelt uiteindelijk wel over haar weekend. Ze is net terug uit het binnenland, waar ze vrouwen in een dorpje in het bosland leert "kweken". Het blijkt dat er in de stad een stichting is, die goede doelen in het binnenland steunt. Deze vrouwen wilden graag kippen gaan kweken, en onze chauffeuse had daar verstand van en zou gaan kijken of het een levensvatbaar project was. Maar ze vond van niet, want het vervoer vanuit het dorp naar de stad van eieren en vlees zou zo duur worden dat de prijs te hoog zou worden. Het is een stuk vliegen erheen, en het vliegtuigje gaat 1x per week er naartoe. Alternatief was toeristen (kweken?), maar aangezien er geen stroom is daar, lijkt dat ook geen goed plan.
Ondertussen zoeven we over glad asfalt op een niet erg stille weg. Iedereen komt terug van het weekend buiten om morgen weer aan het werk te gaan. De geluiden van de schemer kunnen we buiten horen: de fluitkikkertjes en de sixi-uru. De huisjes staan op erven van wit zand, met palmbosjes of bacoven. Dichter bij de stad worden de huizen duurder en verschijnen er tralies voor de ramen en deuren. De buitenrand van de stad schijnt niet veilig te zijn.
Luud herkent toch veel, en kan zich vrij goed oriënteren. Ze kent ook de namen van de wijken nog, volgens mij gaat het wel lukken om ons hier te verplaatsen.