Dag 23

Dag 23: Nairobi
Een regeldag vandaag. We gaan bijtijds de drukke stad in, naar de Ethiopische ambassade. Een grote klere-zooi in de stad: het verkeer staat om de haverklap vast, en dan wordt je links en rechts (door de modder) ingehaald door de minibusjes. Er lopen mensen in Afrikaans tempo door de bermen, soms weven fietsers zich tussen de auto’s. Niemand houdt rekening met ze; ze worden regelmatig afgesneden en moeten als de bliksem opzij voor plotseling invoegende voordringers. Het lijkt de chaos van Moskou wel. Ook hier zijn er regelmatig ongelukken en rijdt de ambulance heen en weer. De Garmin wijst ons niet helemaal naar de ingang van de ambassade, maar Tim is altijd in staat overzicht over het stratenplan te houden en rijdt zonder mankeren naar de juiste locatie.
Er wordt met een drilboor gewerkt aan een nabijgelegen gebouw, en alles staat natuurlijk open. De man en vrouw achter het loket zijn moeilijk te verstaan, dus als Tim hoort dat de kopie van zijn internationale rijbewijs aan alle kanten compleet moet zijn (meer bladzijden kopiëren), gaat hij een paar straten verderop bij een bank de kopieën maken. Bij terugkomst bleek hij daar ook aan het loket te hebben moeten betalen voor het visum, en had een blauw briefje mee moeten krijgen met het bewijs ervan. Ondertussen is ook de kopie van het carnet de passage, die hij al klaar had, niet goed genoeg. Nu loopt de vrouw echter gewoon met het origineel naar achteren waar ook een kopieerapparaat blijkt te staan. Maar geld betalen op de ambassade zelf gaat niet. Dit keer ga ik maar, want het is een eind lopen en met een vrij steile helling, wat Tim z’n rug niet leuk vindt. Ik mis waarschijnlijk het eerste filiaal van de bank, want ik kom nog dieper het drukke centrum van de stad in. Allemaal zakenmannen en –vrouwen lopen met te warme overhemden en pakken door de straten, en lang niet allemaal in het gebruikelijke slome Afrikaanse tempo. Als ik de weg vraag is men welwillend en word ik meteen de goede richting in gestuurd. Bij de bank een lange rij voor het loket; iedereen is geduldig en gelaten bij oponthoud, dus ik ook maar. Maar wanneer ik terug loop naar de ambassade komt Tim me al met Joost tegemoet; hij werd ongerust omdat ik zo lang wegbleef. Inmiddels lopen we al zo vaak langs de security, dat we als goede bekenden begroet worden en wat grappen maken over en weer. Ook de twee achter het loket zijn een stuk verder ontdooit, nu we allebei bewezen hebben dat we zonder morren al die dingen doen die ze ons opdragen. We mogen morgen de paspoorten weer ophalen.
Terug in de chaos van de stad besluiten we niet verder te gaan rondkijken in het centrum. In een buitenwijk doen we inkopen bij een groot shoppingcentre waar veel blanken lopen te winkelen. Op een terrasje drinken we weer onze vochtbalans bij, wat wel nodig is na het gezweet in het centrum. Er komt een groep blanke jongens met een stevige begeleider op het terrasje zitten, die me doen denken aan de jongens van de jeugdgevangenis als ze worden gelucht. Alleen dragen deze allemaal T-shirts met de tekst: “Hell burns, Jesus saves. Make your choise” en nog meer teksten over de akeligheden van de hel. Het zijn Amerikanen, en ze lijken me nogal fanatiek.
In het winkelcentrum kan je ruimschoots geld uitgeven: van wasmachines tot dure snuisterijen zijn er te koop. Een weelde waar het merendeel van de Kenianen zelfs niet van kan dromen. Buiten de hekken lopen straatvegers en –venters rond, trekken mannen zware karren voort en staat een vrouw de planten water te geven van het zoveelste langs-de-straat-kwekerijtje. Minibusjes met ook al zulke wervende teksten om in Jesus te geloven, of soms met “Allah is great”, rijden uitpuilend en toeterend voorbij en roesten in het voorbijgaan verder weg.
Bij Jungle Junction (kortweg JJ) is het rustig. Nita, Lieve en Wim zijn vanmorgen vertrokken, er staat nog een landrover van een Duits stel dat ook al vele maanden aan het zwerven is, een Zwitser die in zijn eentje hierheen is gereden een poos geleden, en nu zijn voertuig hier heeft staan en af en toe terugkomt. Hij schrijft en studeert Arabisch en Swahili. Tim heeft een kaki-kleurige overall gekocht, waarin hij weer eens onder de auto ligt, met de borstharen tussen de bovenste knopen. Hij heeft een onderdeeltje van de rem nodig (schoentjes?, ik ben het vergeten), om die te kunnen vervangen. De monteur van JJ komt erbij en legt uit waar die te krijgen is. Uiteindelijk onderhandelen ze, allebei liggend onder de auto over de prijs als een vriendje van de jongen de dingen gaat halen. Dat mag de baas natuurlijk niet zien, vandaar het geheimzinnige gedoe. De man is erg blij met deze extra inkomsten, en wij voelen ons niet schuldig over het feit dat we een klein onderdeeltje vormen in de keten van corruptie die hier net zo bij het land hoort als de zon.
Ik lees weer verder in het boek waar ik in het vliegtuig mee begonnen ben: “help ik ben blank geworden”. Hoe sta ik nu zelf tegen al die informatie over de verhoudingen tussen de rassen? We reizen en zien, we doen in het klein ervaringen op met mensen die toevallig op ons pad komen. Daardoor staan we dichter bij het podium, maar we zien bij lange na niet hoe in Afrika de menselijke verhoudingen liggen. We ervaren dagelijks dat je met vriendelijkheid, geduld en humor met iedereen op je pad kan omgaan, ongeacht huidskleur of functie (politieagent ;.). Gisteren nog hadden we het met Nita en Wim over de adviezen die zij in Zuid-Afrika van Afrikaners zelfs op papier hadden gekregen: Als je aangehouden wordt, open het raampje dan op een klein kiertje, houd je rijbewijs tegen het glas en laat “ze” ondertussen niets uit je auto jatten. Ze hadden zelf ook een politieagent leren kennen en hadden hem dit verteld, toen ze samen met hem iets waren gaan drinken na zijn dienst. Hij had gezegd dat hij dit kende: mensen die zo tegen hem begonnen gaf hij dan ook steevast een “hard time”. Ze moesten dan alles laten zien, en kwamen niet gemakkelijk van een tekortkoming af. Zo trekt de ene attitude de andere in de negatieve spiraal nee naar beneden.
Maar al lezend merk ik dat het voor mij moeilijk is voor te stellen hoe het is te leven met mensen die uit zijn op macht en welvaart, en daarvoor het passeren en kleineren van anderen niet uit de weg gaan. Als ik lees over de aanvallen die hier wel eens vanuit de sloppenwijken op het centrum worden gedaan, waarbij mensen willekeurig uit minibusjes getrokken worden en gedood, waarna hun bloed wordt gedronken en de lijken in de greppel gegooid, ben ik in een totaal andere wereld dan die welke ik hier om me heen zie.
Angst voor andere mensen is hier niet zo sterk aan de orde van de dag als in Zuid-Afrika, waar het een hele industrie geworden is. Beveiligingsbedrijven, prikkeldraad en schrikdraad, wapens, het hoort in het dagelijks leven van elke Zuid-Afrikaan. Elk huis heeft een hoge muur ter bescherming van het gevaar van buiten en moeders zijn verbaasd dat onze kinderen zodra ze verkeersveilig zijn, zelf met de fiets naar school gaan. Hier zie je ook veel beveiligers, wapens ook, en hekken om de grote huizen heen, maar veel minder consequent. Ik zie blanke jonge vrouwen alleen over plaatselijke makten struinen. Zelf heb ik tijdens mijn wandeling naar de bank voor het eerst sinds vele jaren een bewonderend gefluit gehoord vanaf een bouwplaats, maar ik had geen enkele reden om ergens bang voor te zijn.
We maken als avondeten een flinke pan spagetti, daar doen we weer twee dagen mee. Dit keer geen Nederlands gekeuvel, maar een vrij vroege afsluiting van de dag. We genieten van de mogelijkheid om even met de kinderen te skypen en van de reactie van Roos op ons stukje van eergisteren.