een paar dagen verder

zaterdag 23 mei 2009.
De woensdagavond (20 mei) waarover ik in het vorige stukje schreef, eindigde op een boerderij-camping op enkele tientallen kilometers van Uppington. We hebben nu 2x op de camping multicipal van Upington zelf gestaan, en de vorige keer hebben we elkaar beloofd dit nooit meer te doen. Die camping heeft een groot dagrecreatie veld, waar grote groepen mensen komen braaien en feesten met veel herrie en alcohol. De vorige keer was er een puberfeest gaande, niet zo ver van onze plek. Er bleek een fourage tent op het kampeerterrein te staan, waar de jongeren vaak luidruchtig voorraden gingen halen of zich voor andere behoeften even terugtrokken. We deden nauwelijks een oog dicht.
Nu was het dit keer wel geen weekend, maar toen we langs de boerderijcamping reden besloten we meteen om het eens te proberen. En dat was een schot in de roos. We stonden alleen op een groot veld naast de oranje rivier, waar op kleine eilandjes alleen watervogels hun puberfeestjes hielden. ’s Nachts lieten ze slechts een slaperig kwekje naar elkaar horen om te checken of iedereen er nog was. De rust was heerlijk. Het landschap hier in de zuidelijke Kalahari is droog: gele grasvlakten met hier en daar een struik. Maar aan de oranje rivier wordt geboerd. Op deze plaats met vee, maar verderop ook wijngaarden.
Op donderdag 21 mei reden we Namibië binnen over de eindeloze kaarsrechte weg vanaf Ariamsvlei. Grote vlakten dor en geel gras, veel stenen en zeer sporadisch tekenen van bewoning. Na een tijdje wilde ik voor m’n communicatiesysteem een lokaal SIMkaartje halen in een kleine SPAR in Karasburg. Gelukkig hadden ze er een. Mijn systeem loopt echter hier al mank, want mijn dongel (het USB modempje waarin de SIM kaart gestopt wordt om contact te maken met het mobiele telefoonnet) is een VODACOM geval, en Namibië kent slechts één phonecompany, en dat is net niet VODACOM. (Tijdens de hele reis naar China had ik in ieder land VODAPHONE of Vodacom gezie; het is ook de grootste provider van Zuid-Afrika, maar hier is het dus anders…!!) Hoe ik deze stukjes op de “post” krijg is me dus nog niet helemaal duidelijk. De Z-Afrikaanse kaart werkt om de een of andere reden ook niet in dit opzicht.
We kwamen om een uur of 15.30 aan bij het Canon Roadhouse, waar we de “jongens” nog niet, zoals we verwachtten, op het terras zaten met een biertje in de hand.
Om een uur of 8 kwamen ze aan: 2 Toyota’s 4x4 (dichte “bakkies” ) met daktenten. WP en Frank, beiden co-piloten op de 747, Danny, “baas”737 bij Transavia en Jeroen, managerconsultant in de organisatorische laag van de luchtvaart. Vier vrienden die vaak dit soort reizen samen maken. Ze rijden bijvoorbeeld ook graag “de”savannerally in Suriname, iets waarvoor we ook meteen zijn uitgenodigd. Een vrolijk stel maten, die zonder veel omhaal de taken weten te verdelen. Af en toe lopen ze te stoeien als een stel jonge gemsbokkies.
De eerste avond leken ze in mijn ogen een beetje tam; mogelijk probeerden ze in te schatten of, en zo ja hoeveel ze zich dienden aan te passen aan de teergevoeligheid van een vrouw in hun midden..
Vrijdag 22 mei. De mannen hadden de Fisch River canyon nog niet gezien. Ze hadden problemen met hun huurauto’s gehad, en moesten één daarvan inruilen in Keetmanshoop. Maar om toch eerste de canon te kunnen zien stonden ze voor zevenen op. Wij deden het wat rustiger aan, want ons doel was alleen naar Duwisib castle te rijden, waar we al eens eerder in de “kasteeltuin”hadden geslapen op de camping. We zouden elkaar daar weer ontmoeten. We rijden dus met z’n tweetjes weg, over zandwegen tussen het steeds veranderende landschap met rotsformatie, grasvlakten en de prachtige kleuren van het zand. Onderweg hebben we onze eerste lekke band. Hoewel de buitenbanden zijn vernieuwd, blijkt later dat de gelapte binnenbanden niet zijn vervangen. In Aus laten we hem vervangen voor een van de meegebrachte nieuwe binnenbanden. Het winkeltje in Aus is tevens een benzinestation/garage, gedreven door een blank stel. Wanneer de man net bezig is met onze band, komt er een overland bus vol toeristen aan, die zoals gebruikelijk de winkel in zwermen. Karakteristieke mensen: het oudere mannetje met korte broek en kniekousen, de broekriem stevig halverwege zijn romp om ook een stuk van de bovenbuik te beschermen tegen ongewenste kou. Afgezonderd van de groep en gewapend met camera met grote lens, vooral op zoek naar nieuwtjes. Een te bleke, te zeer in safarilook geklede vrouw van een jaar of 60, die gretig alle snuisterijen in het winkeltje inspecteert op meeneembaarheid. Er omheen een paar inwoners van het dorpje, duidelijk met meer San/bloed dan negroïde ± kleiner en spitser in hun gezicht dan aan de andere kant van de grens. Ze bedelen niet, hebben waarschijnlijk een baantje hier en zijn dit soort taferelen gewend.
De man die onze band aan het doen was, gaat acuut de winkel binnen om zijn vrouw te helpen met de drukte. Later verontschuldigd hij zich en bedankt voor ons geduld. Er komen zo;n 5-6 bussen langs per dag, en dat is zijn grootste bron van inkomsten. Ik Afrika moet je geen haast hebben. Het leven gaat hier in een andere versnelling en als je het niet neemt zoals het komt ga je eraan onderdoor. De klok mag dan wel zijn uitgevonden in Zwitserland, in Afrika heeft men de tijd uitgevonden.
Duwisib castle is een kasteel, compleet met kantelen en een verdedigingsbalkon daarachter, dat gebouwd is in het begin van de vorige eeuw door een Duitse officier voor zijn vrouw. Ze hebben er niet erg lang gewoond, want hij moest in de eerste wereldoorlog dienen en zij is na zijn sneuvelen weer naar europa vertrokken. Intussen was het kasteel ingericht naar ouderwetse maatstaven en werden er zoveel goede volbloed paarden geïmporteerd, dat het de lokale paarden een oppepper gaf in hun bloedlijnen.
De kasteeltuin moet je je niet voorstellen als een aangelegde tuin: er staan wat acacia’s tussen het gele, wuivende gras en er is een droge rivierbedding. Wat mij verschrikkelijk aantrekt van deze plek, is het licht. De laagstaande zon over de bijna lichtgevende zaadpluimen vanonder de grillige stammen van de acacia gezien is onovertroffen. De camping bestaat uit een paar schoongemaakte plekken in het gras (om de slangen te weren). Sommigen bomen zijn omgevallen en groeiden gewoon in horizontale houding door. Een braaiplek bij iedere staanplaats, een kraantje en 1 wasblok met simpele voorzieningen. Er is geen elektriciteit beschikbaar, maar er moet wel een GSM mast in de buurt zijn, want er is mobiel bereik. Niet dat we er veel mee willen doen, want dit is zo’n plek waar je de stilte en de eenheid met de ritmes van de natuur tot in iedere vezel voelt. Dat wil je niet verstoren.
De mannen kwamen na zonsondergang. Ze hadden ook genoten van hun tocht, en hadden de autoperikelen anders opgelost dan oorspronkelijk de bedoeling was. De auto die geruild had zullen worden was gerepareerd, en de andere, die mindere problemen leek te hebben, was er slechter aan toe en werd vervangen. Ze zijn gelukkig ervaren genoeg in het reizen om zich nergens druk om te maken.
De volgende ochtend, zaterdag 23 mei, deden we het rustig aan. Uitgebreid ontbijten met eitjes en uitjes op geroosterd brood; vooral Frank houdt ervan om de campingkeuken te perfectioneren. Ondertussen werd er een band verwisseld van een van de Toyota’s. Omdat hij bijna van de hi-jack (domkrag) afgleed, bevestigde Tim de auto aan de Landy via de kabel en hield’m op z’n plekje.
De mannen wilden naar de Sossuvlei, om daar de volgende ochtend vroeg de beroemde zonsopkomst te zien over de zandduinen. Wij hadden dit prachtige schouwspel al eens gezien, en vermoedden dat we de komende dagen iedere dag zulke prachtige momenten zullen beleven, maar dan zonder de hinder van de toeristenmassa die zich altijd juist tussen de lens en het meest fotogenieke schouwspel weet in te wurmen. Wij gingen liever meteen naar Solitaire, waar zondagmiddag het beginpunt is van de woestijnreis. We moeten verzamelen om 17.00 uur zondag, om dan ’s avonds een briefing te krijgen en kennis te maken met andere groepsleden, waarna we maandagochtend het Naukluft reservaat inrijden.
Toen ik de eerste dag hier in Namibië de plaatselijke krant op een toonbank zag liggen, schreeuwde de kop op de voorgrond me toe: onrustbarende toename van zelfmoorden in Namibië. De jongste van de laatste serie slachtoffers was slechts 10 jaar. De diamantmijnen die aan de kust bij Luderitz voor wat inkomen van duikers (ze worden met grote stofzuigers van de bodem van de oceaan gewonnen) en andere werkers zorgen, zijn door de economische crisis gesloten. Er zijn nu veel gezinnen zonder inkomen, want ook veel toeleveranciers leven van de mijnen en zien hun inkomen kelderen..
We komen aan in Solitaire, waar we bij “cafe van der Lee” weer een lunch gebruiken. We hebben dit al vaker gedaan. De eerste keer, een paar jaar geleden, hadden we juist het boek gelezen van Ton van der Lee, wiens herinnering hier nog steeds veel mensen aantrekt. Nu is het een pleisterplaats voor veel toeristen op weg naar de Sossusvlei en Walvisbaai. Bussen met overlanders kamperen er op de camping, en dat gezelschap willen we niet graag om ons heen. Ze zwermen te massaal over de kampeerplaats, zijn te luidruchtig (soms tot diep in de nacht) en staan altijd onder de douche. We steken dan ook maar over, naar de guestfarm waar we zondag moeten verzamelen.
Een heerlijke plaats, waar een tam springbokje de tafel komt inspecteren en waar we niet overal mogen rondlopen omdat er een tamme meerkat is, die het erf verdedigd met een bijt als je haar toestemming niet hebt. De pauwen hebben jongen en de bulldogs een flinke sliert kwijl in hun mondhoeken. Er zijn al twee andere auto’s, van Zuid-Afrikanen, die mee gaan op de tocht. Een van de stellen heeft twee jonge kinderen bij zich, een jaar of 3 en 5.
We eten onze restjes op, want vanaf zondag hoeven we niet voor ons eigen avondeten te zorgen: dit is inbegrepen bij de reis.
De nacht in onze daktent is weer koud. Ik houd mijn trui aan, zoals de laatste nachten vaker nodig was. Overdag is de lucht strak blauw en het wordt lekker warm, maar vanwege de winter moet je ’s avonds de lange broek weer aan. We dragen deze reis onze schoenen vaker dan ooit.
Zondag 24 mei begon rustig. We ruimden de auto maar weer eens op, want vanwege alle gravelwegen ligt het stof overal in een dikke laag bovenop. Niet dat het lang schoon zal blijven, maar het geeft even het gevoel van overzicht terug. Tim vindt altijd wel iets te sleutelen. Als hij niet ergens een boutje vindt dat aangedraaid kan worden heeft hij z’n ritme niet. Dan gaat hij de zakmessen maar slijpen of de puntjes in de lak van de auto bijwerken.
’s Middags komen de “maten”vanuit de Sossuvlei terug. Tegen vijfen stromen de andere medereizigers binnen: totaal 9 Zuid Afrikaanse auto’s met in de meeste daarvan 2 inzittenden, en twee auto’s van de gids en zijn 2 assistenten.
Als iedereen z’n tenten heeft opgeslagen en zich heeft opgefrist worden we met z’n allen uitgenodigd aan het kampvuur. We maken kennis met de anderen en zitten later aan lange tafels te genieten van een heerlijk diner. Er wordt niet zo veel gedetailleerde info gegeven over hetgeen we kunnen verwachten. Kosie, onze gids, heeft in het verleden ervaren dat de groep het de volgende morgen vaak niet zo goed weet te reproduceren. Een vorige groep had hij bij kennismaking al laveloos van het bier aangetroffen. Sindsdien doet hij zijn praatje liever de ochtend van vertrek.
Kosie is een niet erg lange, maar bere-sterke jongen met armen en benen als boomstammen. Hij loopt altijd in (dezelfde) korte sportbroek en T-shirt en op blote voeten. Zijn voetzolen zullen wel volledig ondoordringbaar geworden zijn voor acaciadoorns. Hij blijkt slechts 22 jaar, maar heeft de leiderscapaciteiten van een erg ervaren man.
Maandag 25 mei. Daar gaan we dan, na een uitgebreid ontbijt, waaraan iedereen een beetje drukker is dan anders. De verwachtingen zijn groot: we hebben veel gelezen over de uitdagingen van het duin-rijden en we weten allemaal dat de woestijn leeg en onherbergzaam is. Een kapotte auto moet verwijderd worden uit het natuurgebied, maar hoe dat dan zou moeten is een nog vaag gegeven. In Aus hadden we van de man die onze band plakte gehoord dat hij de volgende morgen met een stel buren de woestijn in zou gaan om een gestrande auto van een groep geografen over een duin weg te takelen met een lange staalkabel en een constructie over de rand van de duin. Wij hoopten op een onbeschadigde Joost, met uw welnemen, aan het eind van deze tocht…
35 Kilometer van Solitaire sloegen we van de weg af en het reservaat in. Grote grasvlakten op de zanderige bodem gaven genoeg voeding voor kuddes springbokkies en Orixen. Dat gras was pas een jaar zo uitgebreid in deze vlakten. Het was wat vochtiger geweest vorig jaar, en dit gras groeit en bloeit snel. De afgelopen dagen zag ik nog een waas graszaad vlokken op de grond liggen, kleine pluimpjes die glinsteren in het licht. Nu staan de meeste van die zaden rechtop in de grond, bezig een worteltje te schieten en de nieuwe cyclus te beginnen. De banden van onze auto’s zijn leeg gelaten tot 0.8 Bar, hoewel wij steevast 1.2 Bar aanhouden, vanwege de binnenband. Als die te slap wordt klapt de ventiel dubbel en zitten we binnen de kortste keren met 0 Bar. Wij zijn de enigen met een binnenband in onze banden, en daarom moeten we steeds uitleggen waarom we de aanwijzingen niet opvolgen. In deze hele omgeving rijdt men “tubeless”banden. Wij de volgende keer ook!!!
Na een aantal vrij gemakkelijke kilometers in het spoor van Kosie (we mogen niet van het spoor af, dus we rijden in een langgerekte colonne vanwege het stof), komen we in moeilijker gebied. De eerste duin waar we tegen op moeten lijkt een hele klus. We moeten wat gebruik maken van de vaart van de vorige helling en plankgas geven (met de instructie “Floor it”, of zoals de afrikaners zeggen “gooi mielies (dat zijn maiskolven- ik moet de herkomst van deze uitdrukking thuis eens proberen op te zoeken). We hadden in het begin van de reis allemaal een 29 MC radio “bakkie” geïnstalleerd gekregen, met een spriet op het dak (bij ons moeilijk op z’n plaats te houden, want hij wordt via een magneet bevestigd, en een Joost is grotendeels van aluminium. Hij moest met tie-raps aan het imperiaal vastgemaakt worden. Door de radio gaf Kosie rustig en geduldig instructie, wat de spanning wat verminderde. Wij haalden de top in Eén keer, maar WP had er met z’n gehuurde Toyota bakkie hilux moeite mee. De ene poging na de andere volgde, iedere keer achteruit terugglijden van de helling af, in de achteruit zetten om zo hoog mogelijk aan de andere helling te beginnen om vaart te kunnen maken. Alle anderen waren inmiddels uitgestapt om dit vast te leggen op foto en video. Uiteindelijk kwam hij er.
We bleven na deze eerste duinen vrij hoog op de duinen rijden, bochten makend over de kammen,tot een uur of 1. Ergens vrij hoog kondigde Kosie aan dat hij een boom zag groeien. Dat bleek de aankondiging voor de lunch. Kosie zette zijn Toyota Land Cruiser neer naast die van Johny en Frans, zijn zwarte medewerkers, waartussen ze een lang windscherm uitrolden. Tafels werden neergezet met daarop broodjes, bakken sla en tomaat, een slaatje en allerlei andere heerlijkheden. In een rij namen we van dit lekkers en de meeste mannen pakten uit eigen koelkastjes hun meegebrachte blikjes bier.
Na de lunch ging het verder over zandheuvels. Het gebied was prachtig! Het werd steeds droger, en de dieren verdwenen. Zo nu en dan nog een gemsbok, die in staat zijn zich door de hele Naukluft te verplaatsen omdat de geen water nodig hebben. Kosie vertelt dit soort informatie door de radio, en wijst ons op sporen of interessante veranderingen in landschap. Tim is geconcentreerd aan het rijden, want onze trouwe Joost heeft het zwaar. Niet alle hellingen kunnen we in één keer halen, en hij is altijd een beetje bezorgd om zijn materiaal. Voor het eerst in onze reizen zijn we bang dat onze auto niet opgewassen is tegen de uitdagingen die we voor hem hebben bedacht. De sfeer in de auto is daarom meer bedrukt dan we op onze reizen gewend zijn.
Aan het eind van de dag, om een uur of 4, rijden we de rivierbedding in van de Kuiseb rivier in via een stijle, maar harde afdaling. Grote, oude acacia’s, wonderbomen (Ricinus) en Datura’s langs de randen en grote stammen die ontworteld aan de randen liggen. Er was nauwelijks water. We stopten en keken allemaal toe hoe Kosie ons liet zien hoe verraderlijk een stuk zand was: hij sprong met zijn blote voeten op en neer op een stuk dat wiegde alsof er een waterkussen onder lag. Bij iedere sprong zakte hij dieper in de modder weg. Dat zou een colonne auto’s dus ook doen…
Een stuk verder door een droger gedeelte van de bedding was onze eerste kampplaats. Idyllisch tussen de rotsen aan de ene kant van de bedding en de zandheuvels aan de andere kant, maakte ieder zijn eigen tent op en zette klapstoeltjes uit. Je hoorde de blikjes bier open gaan en de verhalen kwamen los. We maakten nader kennis met de verschillende groepsleden. De moeder van de 2 kleine kinderen bleek een collega van me, zelfs met dezelfde specialisatie. Ze werkt echter niet meer in haar eigen vak, maar is in de praktijk van haar man, die orthopedisch chirurg is, degene die de administratie doet. Hun vrienden, met wie ze ook al de eerdere nacht op Solitaire hadden gestaan, zijn huisarts en sport-instructrice. Verder is er een heel groepje afrikaanse boeren, waarvan er 1 aan alle eigenschappen voldoet: zelfs zijn naam, van der Merwe (dat is de meest voorkomende naam van blanke Afrikaanse boeren, en iedere mop of karikatuur gaat over een van der Merwe). Zijn gezicht een beetje rood, ingedrukte neus, slap hoedje op z’n hoofd, een enorme buik in shirt over zijn korte broek, sokken en hoge schoenen aan.
Kosie en zijn helpers zetten 2 grote roosters in het zand, waarop vuur aangelegd wordt. Er gaat veel hout op. Nu zien we waarom iedereen werd gevraagd 2 zakken hout mee te nemen. Op deze manier is er iedere avond veel van nodig. Een deel van het vuur wordt hoog gehouden, de andere helft verwordt tot vurige kooltjes, waarop de worstjes worden gebraaien. Op de tafels verschijnen wat salade, en andere lekkere dingen en even later zitten we in een kring op onze zelf meegebrachte stoeltjes te eten. Naast het vuur staan 2 grote metalen jerrycans met water, dat binnen korte tijd warm zal zijn. Ieder die wil douchen mag uit die kannen water in een emmer gieten, aangevuld met zelf meegebracht koud water. Tussen een paar gespannen tentdoeken is de `doucheruimte`. Er is pompje of een hevelsysteem vanuit de meegebrachte emmer, waaronder je dan wat aan de stofnesten in je haar kan doen. Ieder wordt geacht de jerrycan heet water weer aan te vullen wanneer er gebruik van wordt gemaakt. Daarom moest ieder ook voldoende eigen drinkwater meenemen. Wij maken geen gebruik van de douche, en zien wel hoe ver we het met elkaars geuren uithouden. ..
Die avond wordt het eerste T-shirt uitgereikt aan degene die die dag de meeste moeite had met de stuurmanskunsten op de duinen. Op het oranje T-shirt staat: O…(bliksemteken). De keuze van Kosie ging uit naar WP, die zoveel moeite had gehad met de eerste hellingen. Later was de canopy van zijn “bakkie”, zeg maar de hoed van zijn open laadruimte, gaan schuiven. Ze hadden de grootste moeite om het ding op z’n plaats te houden, later met een grote spanband die Kosie nog had liggen. Bij lastige hellingen zagen wij, als we achter hen reden, hoe het dakje, met daarop hun daktent, gevaarlijk wegschoof. Ze hadden alles goed kunnen bijhouden, maar werden vereerd met het T-shirt. Het wordt een gezellige boel, waar over en weer veel geplaagd wordt in 3 talen: nederlands, Afrikaans en engels.